امام رضا (ع) می‌فرمایند: بوی خوش، عسل،

سوارکاری و نگاه به مناظر سرسبز و خرم،

باعث نشاط و شادی می‌شود.

قرآن کریم و پس از آن اهل بیت (علیهم السلام) دستورالعمل‎های مادی و معنوی زیادی برای جلوگیری از بروز مشکلات روانی در فرد ارائه کرده‌اند. در آموزه‎های قرآنی و تعالیم سازنده اهل بیت علیهم السلام روشهای متعددی برای برون رفت از افسردگی و کاهش استرس‌های روزمره که دامنگیر انسان می‌شود پیشنهاد شده است.

در این آموزه‌های نورانی از ایمان، یاد خدا، توکل، تقوی و پرهیزگاری، توبه، انس با قرآن، امید به رحمت الهی، صبر و دعا، عبادت و عفت و پاکدامنی به عنوان راههای کاهش استرس و رسیدن به آرامش یاد شده است.

در همین زمینه امام رضا علیه السلام هم برای رسیدن به نشاط و آرامش معنوی می‌فرماید: لیس شیء من الاعمال عندالله عزوجل بعد الفرائض افضل من ادخال السرور علی المومن؛ بعد از انجام واجبات، کاری بهتر از ایجاد خوشحالی برای مومن، نزد خداوند بزرگ نیست. (۱).

و یا در جایی دیگر می‌فرماید: من فرج عن مومن فرج الله عن قلبه یوم القیمه؛ هر کس اندوه و مشکلی را از مومنی برطرف نماید خداوند در روز قیامت اندوه را از قلبش برطرف سازد. (۲)

اما جدای از توصیه‌های معنوی امام رضا (ع) برای کاهش و دوری از ناملایمات و کسب آرامش و رضایت الهی، آنحضرت توصیه‌هایی عملی برپایه اصول بهداشتی و تغذیه‌ای برای حفظ شادابی و نشاط و مقابله با فشارهای ناشی از زندگی روزمره ارایه کرده‌اند که جالب توجه است.

در روایتی از امام رضا (ع) نقل شده که فرمود: «الطیب نشره و العسل نشره، و الرکوب نشره و النظر الی الخضره نشره. یعنی: بوی خوش، عسل، سوارکاری و نگاه به مناظر سرسبز و خرم، باعث نشاط و شادی می‌شود.» (۳)

بر طبق این نقل، نگاه به مناظر جذاب و سرسبز گیاهان برخی از بیماری‌ها را روحی و روانی را از بین می‌برد و افسردگی‌ها و غم‌ها را می‌زداید به گونه‌ای که‌گاه شگفتی و حیرت انسان را برمی انگیزد و با دیگر لذت‌ها و خوشی‌ها رقابتی پیروزمندانه می‌کند. چنان که تشریح منعای واژه «نشره» مؤید آن است: «نشره چیزی است که موجب آرامش وراحتی اعصاب می‌شود، پس از آنکه دچار بیماری و افسردگی شده است.»

امام رضا علیه السلام در حدیث دیگر توصیه جالب برای آرامش روح و روان دارد. ایشان می‌فرمایند: «عَلَیکُمْ بِالزَّیتِ فَإِنَّهُ یکْشِفُ الْمِرَّةَ وَ یذْهِبُ الْبَلْغَمَ وَ یشُدُّ الْعَصَبَ وَ یذْهَبُ بِالضَّنَی وَ یحَسِّنُ الْخُلُق‏ و یطیب النفس و یذهب بالغم». بر شما لازم است که از زیت (روغن زیتون یا هر گونه روغن مایع) استفاده کنید؛ زیرا صفرا را آشکار و بلغم را از بین می‌برد و عصب را تقویت، بیماری را نابود و اخلاق انسان را نیکو می‌کند، روح را آرامش می‌دهد و غم را از بین می‌برد. «. (۴)

شبیه این مضمون امام رضا (ع) در جایی دیگر فرمود: «نِعْمَ الطَّعَامُ الزَّیتُ یطَیبُ النَّکْهَةَ وَ یذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یصَفِّی اللَّوْنَ وَ یشُدُّ الْعَصَبَ وَ یذْهَبُ بِالْوَصَبِ وَ یطْفِئُ الْغَضَب‏؛» روغن زیتون، خوب طعامی است که دهان را خوش‌بو می‌کند، بلغم را می‌برد، رنگ پوست را درخشنده می‌نماید، عصب را نیرومند و بیماری را نابود می‌کند و خشم را فرو می‌نشاند». (۵)

امام رضا (ع) در سخنانی دیگر توصیه می‌کنند که از زیاده روی در خوردن پیاز خودداری کنید زیرا پیاز زیاد رنگ نشاط و شادی را از چهره می‌برد و سایه‌ای غم انگیز به سیما فرو می‌اندازد اما خوردن کدو را باعث شادی و رفع حزن و اندوه بر می‌شمرد.

عن صحیفه الرضا (ع) عن آبائه (ع) قال قال رسول الله صلی الله علیه وآله اذا طبختم فاکثروا القرع فانه یسر القلب الحزین.

ازصحیفه امام رضاعلیه السلام از پدرانش (ع) روایت شده است که رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمودند: هرگاه غذا می‌پزید کدو (حلوائی) بسیار بپزید، زیرا کدو قلب محزون را شاد می‌کند. (۶)

آنحضرت همچنین در مورد تحرک و آثار ورزش در ایجاد نشاط معتقدند که جنبش بیش از اندازه و خسته ساختن اعضای بدن باعث فرسودگی جسم و جان خواهد شدو موجب حزن و درد را فراهم می‌سازد. اما اگر تقلا و جنبش به حد اعتدال باشد باعث نشاط و شادمانی انسان می‌گردد و او از این فعالیت لذت خواهد برد.

همچنین امام رضا (ع) در یک توصیه تغذیه‌ای دیگر برای ایجاد آرامش به نقل از حضرت علی (ع) می‌فرماید: طلحه بن عبیدالله بر رسولخدا (ص) وارد شد و در دست رسولخدا (ص) بک «به» بود و آنرا به طلحه داد و فرمود:‌ای ابو محمد اینرا بگیر که قلب را راحت و تقویت می‌کند. (۷)

پانوشت‌ها:

۱. بحارالانوار، ج۷۸، ص۳۴۷

۲. اصول کافی، ج۳، ص۲۶۸

۳. عیون اخبار الرضا باب ۳۱/ حدیث ۱۲۶

۴. عیون اخبار الرضا، باب ۳۱/ حدیث ۸۱

۵. مکارم الاخلاق، ص۱۹۰

۶. مستدرک وسائل الشیعه ج۱۷ص ۵۶باب ۹ح ۲۰۴۳۰

۷. عیون اخبار الرضا باب ۳۱/ حدیث 

 با دکتر علی علی شریعتی همراه می شوم تا یادی ازحضرت فاطمه (س)کرده باشم.درکتاب مفاخر ایران زمین از دکتر شریعتی آمده است:

خواستم از«بوسوئه»تقلید کنم،خطیب نامور فرانسه که روزی در مجلسی با حضور لویی،از« مریم:سخن می گفت:
گفت:هزارو هفثصد سال است که همه ی سخنوران عالم در باره مریم داد سخن داده اند.هزار و هفتصد سال است که همه ی فیلسوفان و متفکران ملت ها در شرق و غرب، ارزش های مریم را بیان کرده اند.
هزار و هفتصد سال است که شاعران جهان، در ستایش مریم همه ی ذوق و قدرت خلاقه شان را به کار گرفته اند...اما مجموعه گفته ها، اندیشه ها و کوشش ها و هنر مندی های همه در طول این قرن های بسیار،به اندازه یک کلمه نتوانستندعظمت های مریم را را باز گویند که:«مریم، مادر عیسی است».
و من خواستم با چنین شیوه ای از فاطمه بگویم، در ماندم:
خواستم بگویم، فاطمه دختر خدیجهٔ بزرگ است، 
دیدم که فاطمه نیست.

خواستم بگویم، که فاطمه دختر محمد(ص) است. 
دیدم که فاطمه نیست.

خواستم بگویم، که فاطمه همسر علی(ع) است. 
دیدم که فاطمه نیست.

خواستم بگویم، که فاطمه مادر حسین(ع) است.
دیدم که فاطمه نیست.

خواستم بگویم، که فاطمه مادر زینب(س) است.
باز دیدم که فاطمه نیست.
نه، این‌ها همه هست و این همه فاطمه نیست.
فاطمه، فاطمه است.

از امیرالمؤمنین على‏(ع) درباره حکمت‏ هاى سجده پرسیدند، حضرت فرمود: سجده اوّل، یعنى آنکه در ابتدا خاک بودم و چون سر از سجده برمى‏ دارى یعنى از خاک به دنیا آمدم. سجده دوم یعنى دوباره به خاک بازمى‏گردم و سر برداشتن از آن، یعنى در قیامت از قبر برمى‏خیزم و محشور مى‏شوم.
امام صادق‏‏(ع) مى‏فرمایند: چون سجده براى خداست پس نباید بر خوردنى ‏ها و پوشیدنى ‏ها که مورد توجه اهل دنیاست، سجده کرد. سجده باید انسان را متوجه خدا سازد نه شکم و لباس و مادّیات.
در حدیث مى‏خوانیم: دلیل سجده سهو براى هر کم و زیادى سهو و یا کلام و قیام و قعود نابجا، آن است که ابلیس تو را گرفتار حواس‏پرتى کرد و در نماز تو خللى ایجاد نمود، پس تو بعد از نماز دو سجده بجاى آور تا بینى او به خاک مالیده شود و بداند هر لغزشى ایجاد کند تو دوباره در برابر خداوند به سجده مى‏افتى.

حضرت على‏‏(ع) فرمودند: ظاهر سجده، صورت‏گذاردن بر خاک از روى اخلاص وخشوع است، اما باطن آن دل کندن از همه امور فانى و دل بستن به سراى باقى ورهایى از تکبر، تعصّب و تمام وابستگى‏هاى دنیوى است.

توجه به صله رحم از جمله دستورات دینی است که پیشوایان دینی ما نسبت به آن توجه بسیاری داشته‌اند و شاید بتوان گفت در جامعه امروز ما به دنبال بهانه‌های مختلف می‌گردیم تا از انجام آن سرباز بزنیم و در این میان رفتارهایی چون چشم و هم‌چشمی، رعایت نکردن حال یکدیگر، سنت‌های غلطی مانند اسراف و ... و نیز تعارف‌های افراطی و تفریطی مزید بر علت هستند.

خدای سبحان می‌فرماید:

 "و یاد کن هنگامی را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر و خویشاوندان و ... نیکی کنید(سوره بقره آیه 83)."

 پیامبر اکرم(ص) فرمود: آیا شما را به برترین انسان‌های دنیا و آخرت از نظر اخلاق راهنمایی نکنم؟

گفتند: آری.

فرمود: کسی است که با قطع‌کننده پیوند با وی، بپیوندد.

 صله رحم نزد خدای سبحان چنان مهم است که آن را از جهت پاداش، سریع‌ترین عبادت قرار داده و افزون بر پاداش اخروی، پاداش دنیوی و زودهنگام برای آن مقرر داشته است؛ به گونه‌ای که خاندان گناهکار هم با رعایت صله رحم میان خود، دارایی‌شان فزونی می‌یابد و با نیکی به یکدیگر بر عمرشان افزوده می‌شود.

 در روایتی دیگر درباره اهمیت آن از امام رضا(ع) نقل شده که خدا سه چیز را قرین سه چیز ساخت: به نماز و زکات فرمان داد، پس هرکس زکات نپردازد نمازش پذیرفته نیست و به شکر خدا و والدین امر کرد، پس هرکس شکر والدین را به جا نیاورد شکر خدا نکرده است و به تقوای الهی و صله رحم فرمان داد، پس هر کس صله رحم نکند تقوای الهی را رعایت نکرده است.

 رسول خدا(ص) فرمود:

"همه امتم را از حاضر و غایب و به آنان که تا روز قیامت در صلب مردان و رحم زنان هستند سفارش می‌کنم به صله رحم، اگرچه یک سال راه (میان آنان فاصله) باشد و این از دین اسلام است."

 آثار صله رحم

پیامبر اکرم (ص) فرمود:

"هر کس برای من یک عمل را ضمانت کند من برایش چهار چیز را ضمانت می‌کنم: هر کس صله رحم کند خدا او را دوست بدارد و روزی وی را گسترش دهد و عمرش را فزونی بخشد و او را به بهشتی درآورد که وعده داده است."

 مصادیق و شیوه‌های صله رحم

صله رحم تنها به رفتن به خانه بستگان نیست، بلکه مصادیق فراوانی دارد و مصداق کاملش این است که پیش از دیگران نیاز آنان را برطرف و آنان را خوشحال سازد، پس صله رحم و پیوند با هر خویشاوندی متناسب با شان اوست، چنان‌که گاه تنها به سلام کردن به او یا پاسخ نیکو دادن به سلام اوست، زیرا وی به کمک مالی نیازی ندارد.

 برخی شیوه‌ها و مصادیق صله رحم عبارت‌اند از ترک آزار خویشاوندان، سلام و تکریم، اطعام گرچه به جرعه آبی باشد، عیادت از بیمار، شرکت در مراسم عزا، زیارت و دیدار، هدیه دادن و تامین نیازهای آنان پیش از دیگران.

 منبع:مفاتیح‌الحیات، مولف: آیت‌الله جوادی آملی، ناشر: مرکز نشر اسراء، چاپ بیست و چهارم.

 لباس زیبا برای نماز 

گویند هنگامی كه امام حسن مجتبی علیه السّلام برای نماز آماده می شد، بهترین لباسهای خود را می پوشید.
چرا بهترین لباسهای خود را می پوشید؟
امام علیه السّلام در پاسخ فرمود: انّ اللّه جمیل و یحب الجمال ، فاتحمل لربّی و هو یقول : خذو زینتكم عند كل مسجد.
همانا خداوند زیباست و زیبایی را دوست می دارد، پس من نیز لباس زیبا برای راز و نیاز با پروردگارم می پوشم و هم او فرمود: به هنگام رفتن در مسجد خود را به زینت دربرگیرید.
بر همین اصل ، طبق روایات مستحب است كه انسان ، برای نماز نیكوترین جامه خود را بپوشد، خود رامعطّر كند و با رعایت نظافت و در كمال طهارت به نماز و راز و نیاز با خدای بزرگ بپردازد.

داستان درباره نماز و نمازگزاران / يدالله بهتاش

  وجود دو روایت دلالت بر آن دارد که وقتی نام و لقب امام‌زمان(عج) را می‌شنویم باید بلند شده و به احترام ایشان سرپا بایستیم، یکی قول امام، و دیگری فعل امام.

  به گزارش ایسنا، پیامبر خدا(ص) فرمودند: "جمله «لا حول و لا قوة الا باللّه‏» ۹۹ درد را شفا می‏‌دهد که ساده‏‌ترین آن‌ها اندوه است۱".
از مولای متقیان امام علی(ع) نقل شده که فرمودند: "بیمار شدم و پیامبر خدا به عیادتم آمد و فرمود: «بگو: خداوندا! از تو می‏‌خواهم عافیتی را که می‏‌دهی، پیش اندازی، بر امتحان خویش، بردباری‏‌ام بخشی، و مرا به سوی رحمت خویش ببری». من، این دعا را خواندم و پس از آن دعا، از بستر بیماری برخاستم، گویا که از بندی رَسته باشم۲".
همچنین امام علی(ع) فرمودند: "پیامبر خدا، بر مردی از انصار که بیمار شده بود، وارد شد تا او را عیادت کند. او گفت: ای پیامبر خدا! برای من به درگاه خداوند، دعا کن.
پیامبر صلی‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم فرمود: «بگو: "از خداوند بزرگ، پروردگار عرش بزرگ، مسئلت می‏‌کنم و از خداوند بزرگ سلامتی می‏‌خواهم» مرد، این دعا را سه بار خواند و در پیِ آن، از بستر بیماری برخاست، چنان که از بند، رَسته باشد۳".

امام صادق علیه‏‌السلام به هنگام بیماری این دعا را می‌خواندند: "خداوندا! تو خود، کسانی را سرزنش کردی و فرمودی: «بگو کسانی را که به جای خداوند به خدایی می‏‌پنداشته‏‌اید، فرا خوانید تا ببینید که نه نمی‏‌توانند سختی‏‌ای از شما بگشایند، و نه شما را به حالتی دیگر درآورند». پس ای آن که هیچ کس جز او نتواند سختی‏‌ای از من بگشاید و مرا به حالتی دیگر ببرد! بر محمّد و خاندانش درود فرست، و سختی را از من بگشای و آن را به سوی کسانی ببر که در کنار تو - که خدایی جز تو نیست - خدایی دیگر را می‏‌خوانند۴".

 در کتاب «بشارة المصطفى» و «مجالس» شیخ مفید و «أمالى» شیخ طوسى روایت کرده‏اند از شیخ مفید، از ابن قولویه، از حسین بن محمد بن عامر، از مُعَلّى بن محمد، از محمد بن جمهور عَمِّى، از ابن محبوب، از أبو محمّد وابِشى، از أبو وَرْد که گفت: از حضرت امام محمّد باقر علیه‌السلام شنیدم که مى‏گفت: چون روز قیامت بر پا شود، خداوند همه مردم را عریان و پابرهنه در زمین هموارى جمع می‌کند؛ و آنها را در راه محشر به قدرى متوقف می‌دارند که همگى عرق بسیارى مى‏کنند و نفَس‏هاى آنان به شدت میزند، و به قدرى که خداوند اراده کرده است درنگ مى‏کنند؛ و این است معناى گفتار خداوند تعالى: «فَلَا تَسْمَعُ إِلَّا هَمْسًا؛ و در آن وقت (اى پیامبر) نمى‏شنوى مگر صداى آرام و بدون صوت را.»

 قال الرضا علیه السلام:

 صدیق کل امرء عقله و عدوه جهله
دوست هر کس عقل اوست

و دشمن او جهل و نادانی اوست 

قال الرضا علیه السلام:

 من لم یشکر المنعم من المخلوقین لم یشکر الله عزوجل 
هر کس که پاس نعمت خویش از مخلوق را ندارد، خداوند عزوجل را شکر نکرده است 

آموزه‌هایی چند از این کتاب بزرگ و حکت آمیز نهج البلاغه

اى مـردم، هـمـانـا سـوگـنـد بـه خـدا من شما را به عمل پسـندیده‌ تشویق نمى‌کنم جز آنکه در عمل کردن به آن از شما پیشى مى‌گیرم و شما را از گناهى باز نمى‌دارم جز آنکه پیش از نهى کردن، خود آن را ترک کرده‌ام خطبه 175 نهج البلاغه

با مردم به گونه ای رفتار کنید که اگر از دنیا رفتید بر شما گریه کنند و اگر زنده بودید با اشتیاق به سوی شما آیند.

نا توان‌ترین مردم کسی است که نتواند برای خود دوستانی فراهم کند و ناتوان تر از او کسی است که دوستی را که بدست آورده از دست بدهد..

سخن در بند توست تا آن را نگفته باشی... و چون گفتی، تو در بند آنی؛ پس زبانت را نگه دار چنان که طلا و نقره ات را نگه می‌داری، زیرا چه بسا سخنی که نعمتی را طرد یا نقمتی را جذب می‌کند.

سختی های روزگار را تحمل کن و گرنه هرگز خشنود نخواهی شد

هر کس در مال خود دو شریک دارد یکی وارث و دیگری حوادث

هر کس حفظ آبرویش را خواهان است از جدال بپرهیزد.

احمق ترین خلق کسی است که خود را عاقلترین خلق بداند.

با نیکان بدی مکن، چه آنان را از نیکی باز می داری.

به هر چیز در دنیا بیشتر انس داری، زیادتر از آن بترس.

سه کار شرم برنمی دارد: خدمت به مهمان، برخاستن از جا در برابر معلم و گرفتن حق خود.

دین مرد خرد اوست، کسی که عقل ندارد، دین ندارد.

بخشندگی آدمی، او را محبوب مخالفانش می‌کند و بخلش او را نزد فرزندانش هم منفور می سازد.

آن چه را نمی‌دانی مگوی، بلکه همه ی آن چه را که می دانی نیز مگو.

خیری که در پی آن آتش باشد، خیر نخواهد بود و شری که در پی آن بهشت است شر نخواهد بود و هر نعمتی بی بهشت، ناچیز است و هر بلایی بی جهنم، عافیت

بسا سخن (سنجیده)که از حمله‌ مسلحانه کارگرتر است

  - رسول خدا(ص) از حضرت جبرئیل(ع) سوال نمود که آیا فرشتگان خنده و گریه دارند؟ جبرئیل فرمود: بله. (یکی از آنجاهایی که فرشتگان می‌خندند) زمانی است که زن بی‌حجابی و بدحجابی می‌میرد، و بستگان او را در قبر می‌گذارند و روی آن زن را با خشت و خاک می‌پوشانند تا بدنش دیده نشود. فرشتگان می‌خندند و می‌گویند: تا وقتی که جوان بود و با دیدنش هر کسی را تحریک می‌کرد و به گناه می‌انداخت(پدر و برادر و شوهرش و…از خود غیرت نشان ندادند) و او را نپوشاندند، ولی اکنون که مرده و همه از دیدنش نفرت دارند او را می‌پوشانند

  عفت و پاكدامنی
 عَن أمِيرِالْمومِنينَ - عليه السلام - قال: مَالْمُجاهِدُ الشَّهِيدُ

عِنْدَ اللهِ بِأعْظَمَ أجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَكادَ الْعَفِيفُ أنْ

يَكُونَ مَلَكاً مِنَ الْمَلائِكَةِ. 
«نهج البلاغه، حكمت 474»
امام علي - عليه السلام - فرمود: پاداش مجاهد شهيد

از انسان پاكدامني كه مي تواند گناه كند، ولي بر اثر

پاكدامني از آن پرهيز مي كند، بيشتر نيست و چه

بسا كه انسان پاكدامن و عفيف در شمار فرشتگان

الهي باشد.

خداحافظ اي ماه غفران و رحمت
خداحافظ اي ماه عشق و عبادت
خداحافظ اي ماه نزديکي بر آرزوها
خداحافظ اي ماه مهماني حق تعالي
خداحافظ اي دوريت سخت و جانکاه
خداحافظ اي بهترين ماه الله

فرازی از دعای امام سجاد در وداع با ماه رمضان

  امیر المؤمنین علی (ع):
برای دنیای خود آنگونه کار کن که گویا همیشه

زنده خواهی بود و برای آخرت خود آنچنان که گویی فردا خواهی مرد.
مستدرک الوسائل ج 25 ص 146

   قال الامام علي - عليه السّلام - :

تَعَطَّروُا بالاستغفارِ، لا تَفضَحُكُم روائِح الذُّنوبِ.
«بحارالانوار، ج 6، ص 22»
امام علي - عليه السّلام - فرمود:

به وسيلة استغفار و توبه خويشتن را معطر و خوشبو سازيد،

تا بوهاي زننده و نامطبوع گناهان رسوايتان نسازد.

  . قال الامام الباقر - عليه السّلام - :

انّ اللهَ اشدُّ فَرِحاً بِتَوبَةِ عبدِهِ مِن رجلٍ

اضلَّ راحلَتَهُ و زادَهُ في ليلَةٍ ظلماءَ فَوَجدهما.
«اصول كافي، ج4، ص 180»
امام باقر - عليه السّلام - فرمود:

همانا خداوند به بازگشت و توبة‌ بندة خود، شادمان تر از شخصي است كه در شب تاريك مركب و زاد و توشة راه خود را گم كرده بود و سپس پيدا مي كند.

 جنگ سختی شروع شده بود.صدای به هم خوردن شمشیر ها برای لحظه ایی قطع نمی شد. حالا سرداران و سربازان در سپاه تن به تن می جنگیدند. یک سپاه حق بود و دیگری باطل.ابری از غبار روی بیابان مثل چادری بزرگ سایه افکنده بود.اسب ها شیهه می کشیدند و دنبال هم می دویدند.در آن میان امام علی(ع) با شجاعت شمشیر می زد و گاه دور خودش می چرخید و حریف می طلبید.ناگهان دشمنی فریاد زد : ای علی چه شمشیر زیبایی داری! کاش آن را به من می بخشیدی! و بلند خندید و سرش را به سویی دیگر چرخاند تا حریف پیدا کند که سایه ایی در پشت سرش دید.

 لحظات شهادت

امیرالمؤمنین عليه السلام در آخرین ساعات عمر مبارکش دعایی بر زبان جاری کرد و سپس برای لحظاتی از هوش رفت. وقتی به هوش آمد فرمود: «این پیامبر و عمویم حمزه و برادرم جعفر و اصحاب هستند که می گویند: زود نزد ما بیا که مشتاق توایم».

  سپس آخرین خداحافظی با خانوادة خویش را بر زبان آورد و فرمود: «همة شما را به خدا می سپارم. خدا پشتیبان شما باشد. خدا همة شما را حفظ کند». در این لحظه ناگهان فرمود: «سلام بر شما ای فرستادگان پروردگارم!

آنگاه این آیات را تلاوت نمود: «لِمِثلِ هذا فَلیَعمَلِ العامِلُونَ».[2] «آنانکه سعی و عملی می کنند باید برای چنین ساعتی انجام دهند». و «اَنَّ الله مَعَ الَّذینَ اتَّقََّوا و الَّذینَ هم مُحسِنُونَ».

 «خداوند یار و یاور با تقوایان و نیکوکاران است».

امیرالمؤمنین عليه السلام در آخرین لحظات دائم ذکر «لا اله الا الله» بر زبان داشت و این آیه را نیز تلاوت می نمود: «فَمَن یَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ خَیراً یَرَه، وَ مَن یَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یَرَه»:

 «هر کس به اندازة ذره ای کار نیک انجام داده باشد پاداش آن را می بیند، و هر کس به اندازة ذره ای کار زشت مرتکب شده باشد جزای آن را خواهد دید».

  آنگاه پیشانی حضرت عرق کرد و در حالی که ذکر پروردگار می گفت به سوی قبله دراز کشید و چشمانش را بر هم نهاد و فرمود: «اشهد ان لا اله الا الله، وحده لا شریک له، و اشهد ان محمداً عبده و رسوله».

دو ثلث از شب جمعه بیست و یکم ماه رمضان سال چهلم قمری   گذشته بود که حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب عليه السلام در سن شصت و سه سالگی پس از بیست و پنج سال خانه نشینی و چهار سال و ده ماه خلافت ظاهری چشم از جهان فرو بست و به ملاقات پروردگار رفت، و جهانی را با رفتن خویش یتیم کرد.

 مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی یکی از برکات ماه رمضان را خواندن دعا و تلاوت قرآن دانست و گفت: یک غیبت مساوی است با هدیه 40 روز حسنات به فرد غیبت شونده!

وی ادامه می‌دهد: ما در مفاتیح در دعایی می‌خوانیم که خدایا برای تاریکی قبرم گریه می‌کنم. خدایا برای تنگی لحدم گریه می‌کنم. آخر زندگی انسان قرار گرفتن در قبور است و حدیث داریم که شبانه‌روز، قبر ما 5 کلمه را صدا می‌کند. قبر صبح به صبح می‌گوید: من خانه تنهایی تو هستم، برای خودت انیسی پیدا کن با انجام کار خیر!
 وی ادامه می‌دهد: قبر همچنین به ما می‌گوید که منم خانه تاریکی تو، یک چراغی برای خودت بفرست! می‌گوید: من خانه پر از کرم و عقرب توام، زهری بفرست تا کرم‌ها را بکشد!
 قبری که پر از عقرب بود
 این مدرس بزرگ اخلاق در ادامه اظهار می‌کند: در گذشته شخصی بود به نام حاج سعید حق‌گو، می‌گفت: در قم جنازه‌ای را بردیم تا دفن کنیم، قبر پر از عقرب بود و هرچه از آنها را می‌کشتیم باز هم در قبر می‌جوشیدند و در آخر خسته شدیم و جنازه را روی عقرب‌ها گذاشتیم و روی آن خاک ریختیم.

آیت‌الله جاودان از علمای اخلاق تهران با اشاره به برخی دیدگاه‌ها پیرامون حد اصرار بر حاجت، گفت: اظهار احتیاج به درگاه الهی و اصرار بر آن ستوده شده، ‌به طوری که نوید برآورده شدن حاجت‌ها داده شده است.

به گزارش مشرق به نقل از فارس، آیت‌الله محمدعلی جاودان در ادامه مباحث اخلاقی خود در ماه مبارک رمضان درباره «اصرار و پافشاری در درگاه الهی» نکاتی را بیان کرد که در پی می‌آید:
 *اصرار بر حاجت داشته باشیم یا نه؟
 عده‌ای اعتقاد دارند، همین که انسان از خدا خواسته خود را بخواهد کافی است، باید بقیه را به خدا سپرد و بگذاریم هر آنچه مقدر ما است، همان شود؛ این‌قدر به درب خانه خدا اظهار حاجت و اصرار نکنیم، چون خداوند کریم است و مهربان و هر چه صلاح ما باشد را به ما می‌دهد. چرا این‌قدر برای رسیدن به خواسته‌ها نذر می‌کنید و روی آن پافشاری می‌کنید؛ این کاری اشتباه است، ولی این برداشتی است که با معارف ما مخالف است. سیره حضرات معصومین صلوات الله علیهم اجمعین و بلکه بالاتر در کلمات این بزرگواران برخلاف این دیدگاه آمده است. دستوراتی که از ائمه اطهار رسیده است برخلاف آن چیزی است که آن عده گفته‌اند.
 *اصرار و پافشاری فقط به سوی او!
 از جمله این فرمایش حضرت باقر علیه‌السلام که فرمودند: «وَ اللَّهِ لَا یُلِحُّ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی حَاجَتِهِ إِلَّا قَضَاهَا لَهُ»، به خدا سوگند بنده مؤمن در حاجت خود به خدای تعالی اصرار نمی‌ورزد، مگر اینکه خدای متعال حاجت او را بر آورده می‌کند»، این روایت نشان می‌دهد که نه تنها اظهار احتیاج به درگاه الهی کاری پسندیده است، بلکه اصرار بر آن نیز ستوده شده و در پی آن برآورده شدن حاجات نوید داده شده است. حضرت صادق علیه‌السلام فرمودند: «اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ کَرِهَ إِلْحَاحَ النَّاسِ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ فِی الْمَسْأَلَةِ وَأَحَبَّ ذَلِکَ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ أَنْ یُسْأَلَ وَ یُطْلَبَ مَا عِنْدَهُ»؛ خدای تبارک و تعالی اینکه مردمان به یکدیگر اصرار و الحاح کنند، را دوست نمی‌‌دارد، اما این اصرار و الحاح را نسبت به خودش دوست می‌دارد.
 
همچنین حضرت صادق علیه‌السلام از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نقل کردند که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً طَلَبَ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ حَاجَةً فَأَلَحَّ فِی الدُّعَاءِ اسْتُجِیبَ لَهُ أَوْ لَمْ یُسْتَجَبْ لَه»؛‏ خدا رحمت کند بنده‌ای را که حاجت خود را از خدا طلب می‌کند و بر آن اصرار می‌ورزد، مستجاب بشود یا نشود.

ش باشگاه خبرنگاران شبهاي قدر از شبهاي پر فضيلتي است كه در كلام ائمه (ع) به اهميت آن بسيار تاكيد شده كه امام صادق (ع) نيز در اين باره احاديث بسياري نقل كرده اند كه برخي از آنها در ذيل آمده است.
شب سرنوشت‏ ساز
قال الصادق (عليه السلام):
راس السنة ليلة القدر يكتب فيها ما يكون من السنة الى السنة.

امام صادق (عليه السلام) فرمود:
آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آينده نوشته مي شود.وسائل الشيعه، ج 7 ص 258 ح 8
 برترى شب قدر
كيف تكون ليلة القدر خيرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فيها خير من العمل فى الف شهر ليس فيها ليلة القدر.

از امام صادق (عليه السلام) سوال شد: چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

حضرت فرمود: كار نيك در آن شب از كار در هزار ماه كه در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 256، ح 2
 تقدير اعمال
قال الصادق (عليه السلام):
التقدير فى ليلة تسعة عشر و الابرام فى ليلة احدى و عشرين و الامضاء فى ليلة ثلاث و عشرين.
امام صادق (عليه السلام) فرمود:برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مي ‏گيرد و تصويب آن

در شب بيست و يكم و تنفيذ آن در شب بيست‏ و سوم.وسائل الشيعه، ج 7 ص 259
به نقل از : چهل حديث روزه  / گردآورنده محمد حسين فلاح زاده/م

 امام صراط مستقیم است و توسل به امام و مدد از او، کوتاه کردن راه است و شفاعت آن ها باعث حل شدن بسیاری از مشکلات.

 

سرویس مذهبی افکارنیوز- امام صراط مستقیم است و توسل به امام و مدد از او، کوتاه کردن راه است و شفاعت آن ها باعث حل شدن بسیاری از مشکلات. 

اگر اخلاص در عمل و پاک شدن از ناخالصی ها و زدودن ریا و تظاهر و نفاق را می خواهیم باید به حضرت علی (علیه السّلام) توسل کنیم و مدد بخواهیم. 

اگر پاکی و طهارت و عفت در چشم و گوش و زبان و قلب را می خواهیم باید به مرکز و محور عصمت الهی حضرت صدیقه طاهره(سلام الله علیها) پناهنده شویم. 

اگر خلق نیکو و حُسن معاشرت می خواهیم باید از امام حسن(علیه السّلام) بخواهیم که مظهر حُسن الهی است. 

اگر عشق و محبت دنیا برایمان مانع از عشق و محبت به خداست، باید از امام حسین(علیه السّلام) مدد بخواهیم. 

اگر عبادت و سجده برایمان سخت است باید به سیّدالساجدین امام زین العابدین(علیه السّلام) پناه ببریم. 

اگر علم واقعی می خواهیم باید از امام محمدباقر(علیه السّلام) مدد بجوییم. 

اگر صدق در گفتار و صدق در عمل می خواهیم باید از امام صادق(علیه السّلام) کمک بخواهیم. 

اگر می خواهیم که بر خشم خود غلبه کنیم و جدل با دیگران را در خود بکشیم باید از امام کاظم (علیه السّلام) کمک بگیریم. 

اگر رضا به قضاء الهی و رضایت از مردمان و رضایت آنها را بخواهیم باید به امام رضا(علیه السّلام) توسل کنیم. 

اگر به جود و بخشش خدا محتاجیم و اگر می خواهیم بخشنده باشیم به امام جواد(علیه السّلام) توسل کنیم.

اگر احساس سردرگمی و پریشانی می کنیم و تشخیص راه حق و باطل برایمان مشکل است باید به مظهر هدایت الهی امام هادی(علیه السّلام) پناهنده شویم و از او مدد بگیریم. 

اگر پیروزی بر لشکر شیطان و لشکر نفس را می خواهیم به امام حسن عسکری(علیه السّلام) توسل کنیم. 

و حضرت ولی عصر(علیه السّلام) امام وقت و امام حاضر است، صاحب زمان و مکان است، صاحب ما و صاحب قلب و دل و فکر و چشم و گوش و زبان ماست و به اعمال ما احاطه تفصیلی دارد و چیزی نیست که از علم حضرت به دور باشد. باید برای لحظه به لحظه خود از امام زمان مدد بجوییم و برای تمام اعمال و رفتار اعضاء و جوارحمان به ایشان توسل کنیم. 

باید تمام وجود را به آن ها سپرد و دید که تنها به مدد آنها راه رفتنی است. 

منبع: شیدا (آیت الله سید عبدالکریم کشمیری)، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵.